فرهاد تراش، دیواره‌ای عظیم به ارتفاع تقریبی ۴۵ متر و عرض حدود ۲۰۰ متر حجاری بر سينه كوه بيستون. من از ديدنش از نزديك نفسم بند آمد. هيبت عجيبى داره.

فرهاد تراش در نزد مردم و در ادبیات فارسی از جایگاه ویژه‌ای برخورداره. در واقع مردم به استناد اشعار موجود به ویژه اشعار نظامی گنجوی این اثر رُ کار فرهاد کوهکن می‌دونن که به خاطر عشق شیرین به این کار سنگین تن داده. برخی از باستان شناسان معتقدن که منظور از نقر این صفحه نوشتن و نمایاندن یک واقعه تاریخی مهم يا متن وصيتنامه داريوش يا واقعه تاريخى مهمى توسط خسرو پرويز بوده اما اخیرا دیدگاه برخی از کارشناسان باستان شناسی بر اساس سنگ های یافته شده در پای کوه و مناطق اطراف، منتج به ایجاد این نظریه شده که فرهاد تراش در اصل یک معدن سنگ و کارگاه حجاری جهت استخراج سنگ و تراش بلوک‌های سنگی بکار رفته در دیواره بناهای ساسانی بیستون بوده است. در دو طرف این صفحه تراشیده، چند سکوی پله دار خشن در سنگ کنده شده که ازشون برای نشستن به هنگام تراشیدن دیواره استفاده می‌شده. کاخ نیمه تمام خسروپرویز در چند صد متری پایین کوه بیستون یکی از دلایل مهم این ادعاست که امکان واقعی بودن این نظریه رُ بالاتر می‌بره.